Sáng kiến kinh nghiệm Xây dựng hệ thống câu hỏi mở trong dạy học đọc hiểu một số văn bản chương trình Ngữ văn 7 dạy học. - Nổi bật là tình trạng chán học văn ở học sinh. Học sinh thiếu nhiều về kiến thức ngữ văn, rất ít học sinh đọc sách để thấy được Đọc truyện đêm khuya. Huyện đoàn Quỳ Hợp tổ chức Hội thi Rung chuông vàng "Tìm hiểu kiến thức về Dân số-SKSS vị thành niên, thanh niên". Hội thi được triển khai với mong muốn đồng hành với đoàn viên, thanh niên khối trường học trong việc nâng kiến thức về 1. Đáp án thi Tìm hiểu kiến thức về Công đoàn Việt Nam đợt 3. Câu 01: Điều lệ Công đoàn Việt Nam (khóa XII) quy định: khi đoàn viên chuyển sinh hoạt công đoàn thì Ban Chấp hành công đoàn cơ sở cần thực hiện nhiệm vụ nào sau đây? A. Ban Chấp hành công đoàn nơi sinh hoạt cũ của đoàn viên gạch tên; Ban Chấp Kiến thức và bài tập căn bậc 2 lớp 9 - Đầy đủ và Dễ hiểu. Căn bậc 2 lớp 9 là kiến thức nền tảng quan trọng các em cần nắm chắc bởi trong các kỳ thi, bài kiểm tra, luôn có dạng bài này để kiểm tra năng lực của từng học sinh. Tôi đã dành rất nhiều thời gian để cho ra những video là kiến thức tôi học và tìm hiểu được, tham khảo cả nguồn tài liệu trong nước và nước ngoài Dịch Vụ Hỗ Trợ Vay Tiền Nhanh 1s. Affiliate Tạo tài khoản Đăng nhập Tranh treo tường In Lịch tết 2023 Tin tức Chương trình khuyến mãi Kiểm tra đơn hàng Danh mục sản phẩm Danh MụcSách Luyện Thi ToánSách Luyện Thi Vật LýSách Luyện Thi HóaSách Luyện Thi Sinh HọcSách Luyện Thi Tiếng AnhSách Luyện Thi Ngữ VănSách Luyện Thi Lịch SửSách Luyện Thi Địa LýSách Luyện Thi Giáo Dục Công DânTác Giả Nổi BậtTrần Công DiêuNguyễn Phú KhánhMai Lan HươngMẫn Ngọc QuangPhan Danh HiếuLưu Hoằng TríVĩnh BáVũ Thị Mai PhươngCông Ty Phát HànhNhà Sách Hồng ÂnNhà Sách Khang ViệtNhà Sách MegaBookNhà Sách LoveBookNhà Sách MCBookNhà Sách ABCSách ViệtNhà Sách ZenBookSách Cấp 1Sách Toán Mẫu Giáo - Thiếu NhiSách Tham Khảo Lớp 1Sách Tham Khảo Lớp 2Sách Tham Khảo Lớp 3Sách Tham Khảo Lớp 4Sách Tham Khảo Lớp 5Sách Cấp 2Sách Tham Khảo Lớp 6Sách Tham Khảo Lớp 7Sách Tham Khảo Lớp 8Sách Tham Khảo Lớp 9Sách Ôn Thi Vào Lớp 10Sách Cấp 3Sách Tham Khảo Lớp 10Sách Tham Khảo Lớp 11Sách Tham Khảo Lớp 12Sách Luyện Thi OlympicSổ Tay - Công ThứcSổ Tay - Công Thức Cấp 2Sổ tay - Công Thức Cấp 3Sách Toán SingaporeDanh MụcTruyện Tranh Thiếu NhiTập Tô - Tập Viết - Tập VẽSách XốpSách Khám Phá Thế Giới Cùng TrẻChủ Đề HotBộ Sách Bách Khoa Cho Trẻ EmBộ Sách Bách Khoa Tri Thức Cho Trẻ EmBộ Sách AtlasBộ Sách 10 Vạn Câu Hỏi Vì SaoBộ Túi Tô Màu - Tô ChữChủ Đề HayBộ Sách Montessori Giúp Trẻ Tự LậpBộ Sách Kỹ Năng Sống Cùng ConBộ Sách Cùng Bé Học Tiếng AnhBí Kíp Nuôi Dạy ConTruyện Tranh Thiếu NhiDanh MụcSách Tiếng AnhSách Tiếng HoaSách Tiếng PhápSách Tiếng HànSách Tiếng NhậtDanh MụcSách Văn Học Việt NamSách Văn Học Nước NgoàiSách Truyện Cười Cổ TíchDanh MụcSách Phê Bình Văn HọcSách Huyền Bí Giả TưởngSách Tiểu Thuyết Ngôn TìnhSách Trinh ThámThơSách Kỹ Năng SốngSách Tư Duy Sống ĐẹpHạt Giống Tâm HồnSách Viết Về Danh NhânSách Kỹ Năng Cá NhânSách Tư duy và học tậpDanh MụcSách Suy Nghĩ Làm GiàuSách Kinh Tế Tài ChínhSách Quản Trị & Lãnh ĐạoSách cho người Thành ĐạtSách Chiến LượcSách Đàm Phán Và Thuyết PhụcSách Marketing Và Bán HàngDanh MụcSách Khoa Học Tự NhiênSách Khoa Học Xã Hội & Nhân VănSách Khám PháSách Trí Tuệ Nhân LoạiSách Lịch SửSách Tin Học - CNTTSách Báo ChíDanh MụcSách Trồng TrọtSách Chăn NuôiSách Bon SaiDanh MụcSách Bói Toán - Tướng SốSách Kinh Dịch - Phong ThủySách Tuổi Teen Trang chủTin tứcHệ Thống Kiến Thức Lý Thuyết Phần Đọc Hiểu Ngữ Văn 12 Đọc hiểu là một phần không thể thiếu trong bài thi THPT Quốc Gia môn Ngữ Văn. Nếu các em không nắm chắc phần làm văn của mình, thì hãy ôn tập thật kỹ những kiến thức ngữ pháp để có thể đạt điểm tối đa trong phần này. Để giúp các em hệ thống lại toàn bộ những kiến thức. Newshop sẽ hệ thống lại tất tần tật những kiến thức lý thuyết phần đọc hiểu ngữ văn 12 kèm theo đó là những bài tập áp dụng, hi vọng các em sẽ đạt điểm tuyệt đối trong phần thi này. Một số sản phẩm trong bài Chuyển hàng đúng giờ Cam kết chuyển hang nhanh nhất Danh mục và Sản phẩm nổi bật Cám ơn bạn đã đăng ký nhận tin từ Bạn vui lòng cung cấp thêm thông tin để nhận được những thông báo phù hợp nhất! Đăng nhập Bạn chưa có tài khoản? Đăng ký Đọc hiểu là phần chiếm 3 điểm trong đề thi Ngữ văn tốt nghiệp THPT, thí sinh nắm vững cấu trúc và phương pháp làm bài có thể lấy điểm tối đa. Cô Hồ Ái Linh, giáo viên Văn trường THCS – THPT Đào Duy Anh, TP HCM, nêu một số lưu ý với thí sinh khi làm các dạng đọc hiểu đề thi Ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp THPT. ADVERTISEMENT Cô Hồ Ái Linh, giáo viên Văn, trường THCS – THPT Đào Duy Anh, TP HCM. Ảnh Nhân vật cung cấp. Cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn năm nay theo đề thi tham khảo của Bộ Giáo dục và Đào tạo gồm hai phần Đọc hiểu 3 điểm; Làm văn với một câu nghị luận xã hội 2 điểm và một câu nghị luận văn học 5 điểm. Thời gian làm bài 120 phút. Qua đề thi THPT quốc gia các năm trước và tốt nghiệp THPT năm 2020, có thể thấy Bộ Giáo dục và Đào tạo ra đề ngày càng sát với thực tiễn, hướng đến việc giáo dục đạo đức, nhân cách học sinh. Phần đọc hiểu có 4 câu hỏi tương ứng với 4 mức độ nhằm giá học sinh một cách khách quan nhất Nhận biết, thông hiểu, vận dụng thấp, vận dụng cao. Phạm vi ngữ liệu của dạng đề này chủ yếu ở hai hình thức Văn bản văn học hay văn bản nghệ thuật và văn bản nhật dụng. Văn bản văn học thường có Văn bản trong chương trình thường là các văn bản đọc thêm; văn bản ngoài chương trình các văn bản cùng loại với các văn bản được học trong chương trình. Văn bản nhật dụng là loại có nội dung gần gũi, thiết thực với cuộc sống của con người và cộng đồng trong xã hội hiện đại như chủ quyền biển đảo, thiên nhiên, môi trường, năng lượng, dân số, quyền phòng chống Văn bản nhật dụng có thể dùng tất cả thể loại, nhưng thường được lấy từ loại văn bản nghị luận và văn bản báo chí. Ngữ liệu thường được đưa ra là các vấn đề gần gũi, phù hợp với nhận thức và trình độ của các em, đặc biệt là những vấn đề hiện hữu trong đời sống hàng ngày, được cộng đồng chú ý và có những bài học nhân văn sâu sắc. Phần Đọc hiểu trong đề tham khảo Ngữ văn, kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021 do Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố ngày 1/4. Sau khi nắm được cấu trúc và phạm vi ngữ liệu của đề đọc hiểu, học sinh cần làm quenhệ thống câu hỏi trong phần này. Phần Đọc hiểu sẽ có 4 câu hỏi như sau Thứ nhất, dạng câu hỏi nhận biết. Câu hỏi này hướng đến khả năng nhận biết đúng các phương thức biểu đạt, phong cách ngôn ngữ, thao tác lập luận, hình thức lập luận, nội dung chính của đoạn văn, thể thơ. Với dạng câu hỏi này, học sinh cần hiểu nội dung của đoạn ngữ liệu và áp dụng kiến thức cơ bản mình đã học được để giải quyết vấn đề. Ví dụ 1 Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi “Hãy xuống đường để nhìn thấy khuôn mặt anh chị em ta Ôi khuôn mặt được đúc bằng chân lý Từ Việt Nam từ con đường Mỹ Hôm nay rạng rỡ tự hào! Hãy xuống đường để nhìn thấy khuôn mặt anh chị em ta! Những ánh mắt sau đêm dài, nhìn thấy Kẻ thù kia và đây đồng đội Tàn bạo kia, chính nghĩa là mình Video đang HOT Cái đích một đời, cái nghĩa hy sinh Lẽ sống lớn lao, tình yêu cháy bỏng Phút này đây chúng ta đều tiếp cận Phút này đây đồng nghĩa cuộc đời mình Ta vụt lớn lên trong nhịp bước tuần hành Ngực trải rộng chứa cả tầm biểu ngữ Trường thành cổ, ta làm trường thành trẻ Sông lặng im, ta đổ sóng mặt đường Ta không còn là ta của đau thương Ta là quê hương, ta là sức mạnh…”. Theo “Xuống đường”, Nguyễn Khoa Điềm Dạng 1 Đoạn thơ trên sử dụng thể thơ gì? Dạng 2 Đoạn trích trên sử dụng phong cách ngôn ngữ gì? Dạng 3 Đoạn trích trên sử dụng phương thức biểu đạt gì? Thứ hai là dạng câu hỏi thông hiểu, yêu cầu học sinh dựa vào nội dung văn bản để lý giải hoặc giải quyết các tình huống, vấn đề trong văn bản. Học sinh sắp xếp, phân loại được thông tin trong văn bản; kết nối, đối chiếu, lý giải, mối quan hệ của thông tin để lý giải nội dung của văn bản; cắt nghĩa, lý giải nội dung, hiệu quả các biện pháp tu từ, các chi tiết, sự kiện thông tin có trong văn bản. Ở dạng câu này, học sinh dựa vào nội dung có sẵn trong văn bản để trả lời câu hỏi tại sao và những vấn đề liên quan. Với mức độ này chỉ yêu cầu các em hiểu văn bản, dựa trên ngữ liệu có sẵn giải quyết vấn đề. Ví dụ 2 Đọc câu hỏi sau và trả lời các câu hỏi bên dưới “Nhiều người nghĩ rằng người trưởng thành nghĩa là người đã đạt đến một độ nhất định nào đó trong cuộc sống. Tuy nhiên, đó là định nghĩa cổ điển về mặt sinh học. Trong xã hội hiện đại ngày nay, nếu một người có nhiều nhưng vẫn sống dựa vào người khác, vẫn không nỗ lực phấn đấu, vẫn ỷ lại, chây lười ăn bám… thì liệu có khác gì một Một người như thế không thể được coi là người có kinh nghiệm sống và càng không thể được coi là một người trưởng thành, mà chỉ đáng được gọi là một có nhiều Kinh nghiệm sống và sự trưởng thành không phụ thuộc vào việc bạn đã sống bao lâu, mà phụ thuộc vào việc bao nhiêu năm qua bạn đã và đang sống như thế nào. Người trưởng thành là người - Muốn làm chủ vận mệnh của mình, thay vì ỷ lại, chây lười, ăn bám, đổ lỗi cho số phận. - Muốn hoàn thành tốt công việc của mình để có một sự nghiệp rạng rỡ. - Muốn biến những khó khăn thách thức thành cơ hội giúp mình thành công hơn. - Muốn giữ vững vị thế và lợi thế cạnh tranh trong một thời đại mà sự cạnh tranh đang trở nên ngày một quyết liệt. - Muốn liên tục xây dựng và phát triển lòng tự trọng và sự tự tin của mình để ngẩng cao đầu mà sống… Theo “Chiến thắng trò chơi cuộc sống”, Adam Khoo Dạng 1 Theo định nghĩa cổ điển, thế nào là người trưởng thành? Dạng 2 Theo tác giả bài viết, thế nào là người trưởng thành? Dạng 3 Tại sao tác giả cho rằng “Kinh nghiệm sống và sự trưởng thành không phụ thuộc vào việc bạn đã sống bao lâu?”. Gợi ý trả lời như sau Dạng 1 Theo định nghĩa cổ điển, người trưởng thành là người đã đạt đến một độ nhất định nào đó trong cuộc sống. Dạng 2 Theo tác giả bài viết, người trưởng thành là - Muốn làm chủ vận mệnh của mình, thay vì ỷ lại, chây lười, ăn bám, đổ lỗi cho số phận. - Muốn hoàn thành tốt công việc của mình để có một sự nghiệp rạng rỡ. - Muốn biến những khó khăn thách thức thành cơ hội giúp mình thành công hơn… Dạng 3 Tác giả cho rằng “Kinh nghiệm sống và sự trưởng thành không phụ thuộc vào việc bạn đã sống bao lâu” vì nó phụ thuộc vào việc bao nhiêu năm qua bạn đã và đang sống như thế nào. Thứ tư là dạng câu hỏi vận dụng thấp, yêu cầu khả năng vận dụng của người đọc ở mức độ vừa phải. Học sinh hiểu như thế nào về vấn đề yêu cầu, hay từ đoạn trích trong tác phẩm và giải thích tại sao tác giả lại đưa ra nhận định đó. Câu hỏi vận dụng thấp thường yêu cầu nêu tác dụng của các phép tu từ hay việc sử dụng kết hợp các phương thức biểu đạt, sử dụng từ ngữ… trong văn bản; giải thích câu ngữ liệu, nhận xét giá vấn đề, thái độ của tác giả về sự việc. Học sinh phải biết vận dụng kiến thức, biết sử dụng phương pháp, nguyên lý hay ý tưởng để giải quyết một vấn đề nào đó. Đặc biệt, trong quá trình viết, học sinh nên đi thẳng vào vấn đề, tránh dẫn dắt dài dòng xa trọng tâm trên nguyên tắc đúng – đủ. Dung lượng của phần này sẽ tầm 5-7 dòng, những em có lập luận chặt chẽ, chắc chắn, logic sẽ đạt điểm tối đa. Ví dụ 3 Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu “Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia, là vấn đề tồn tại hay không tồn tại của từng dân tộc. Bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam là tài sản vô giá, là linh hồn của dân tộc được hun đúc qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước với bao biến cố thăng trầm của lịch sử; được viết lên bằng nước mắt và mồ hôi của cả dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy, nó là biểu tượng của sự trường tồn, là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai của dân tộc. Dân tộc và bản sắc văn hóa dân tộc có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Đặc trưng tiêu biểu, khí phách và tâm hồn dân tộc được thể hiện rõ nhất qua bản sắc dân tộc. Dân tộc, quốc gia nào nếu không biết kế thừa, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, làm giảm di sản văn hóa dân tộc mình thì chắc chắn sẽ bị tụt hậu, bởi văn hóa không chỉ là mục tiêu, mà còn là động lực của sự phát triển xã hội. Nhưng tiếp thu nền văn hóa tiên tiến, mang tính thời đại phải trên cơ sở kế thừa, bảo tồn và khai thác truyền thống đạo đức, tập quán, lòng tự hào dân tộc. Nền văn hóa dân tộc là nguồn vốn quý báu, thiêng liêng của một dân tộc”. Theo Hà Phan, “Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc theo tư tưởng Hồ Chí Minh”, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày 8/10/2015 Dạng 1 Anh chị hiểu như thế nào về ý kiến sau “Tiếp thu nền văn hóa tiên tiến, mang tính thời đại phải trên cơ sở kế thừa, bảo tồn và khai thác truyền thống đạo đức, tập quán, lòng tự hào dân tộc”? Dạng 2 Anh chị có nhận xét gì về thái độ của tác giả đối với việc giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc? Dạng 3 Vì sao tác giả cho rằng bản sắc văn hóa là biểu tượng của sự trường tồn, là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai của dân tộc. Cuối cùng là câu hỏi vận dụng cao, dạng câu kiểm tra năng lực vận dụng của người học khả năng vận dụng kiến thức, kỹ năng vào thực hành. Các câu hỏi thường gặp là “Thông điệp nào có ý nghĩa nhất với anh/ chị?”; “Bài học anh/ chị rút ra từ đoạn trích trên là gì?”; “Anh/chị hãy đưa ra các giải pháp đối với vấn đề được nêu ra trong đoạn trích”; “Anh/ chị có đồng tình với quan điểm không, vì sao”. Để làm được câu hỏi này, học sinh phải có chính kiến, biết nhìn nhận, giá vấn đề và đưa ra những quan điểm của mình. Lập luận của học sinh phải mang tính thuyết phục, rõ ràng, có trọng tâm. Dung lượng bài làm nên ở mức 5-7 dòng. Ví dụ 4 Từ ngữ liệu của ví dụ 2 ta có một số dạng câu hỏi Dạng 1 Anh/chị có đồng tình với quan điểm “Kinh nghiệm sống và sự trưởng thành không phụ thuộc vào việc bạn đã sống bao lâu, mà phụ thuộc vào việc bao nhiêu năm qua bạn đã và đang sống như thế nào?” không? Vì sao? Dạng 2 Anh/chị có nhận xét gì về quan điểm những biểu hiện của người trưởng thành ở tác giả. Nhóm thí sinh tại điểm thi trường Marie Curie quận 3, TP HCM sau khi hoàn thành bài thi môn Ngữ văn, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020. Ảnh Quỳnh Trần. Nhìn chung, đề làm tốt phần đọc hiểu, học sinh cần đọc kỹ đoạn trích ngữ liệu 2-3 lần, vạch sẵn nội dung chính của văn bản để dễ dàng hình dung, phát hiện vấn đề. Câu 1 và 2 thường chỉ cần áp dụng kiến thức cơ bản, do đó học sinh cần xác định đúng vấn đề, tránh nhầm lẫn sai sót và mất nhiều thời gian. Câu 3, 4 yêu cầu nêu quan điểm cá nhân, cần trình bày rõ ràng, thẳng thắn, lập luận chặt chẽ, tránh sa đà kể lể, vòng vo, dễ lạc đề. Học sinh cần tránh trùng lặp quá nhiều ý kiến của bản thân với đoạn ngữ liệu. Dung lượng cho hai câu vừa phải, tiết kiệm thời gian để hoàn thành các câu hỏi khác. Phần đọc hiểu chỉ nên làm trong 20-25 phút, đừng mất nhiều thời gian cho phần này mà không đủ giờ làm cho các câu còn lại. Ở phần này, những học sinh có cách trình bày khoa học, sáng tạo và cá tính sẽ có điểm cộng. Một số nội dung phần đọc hiểu có thể ra trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, các em có thể lưu ý và tìm hiểu như Covid-19 và sự chung sức đồng lòng của xã hội, ý thức cá nhân với cộng đồng trong dịch bệnh; tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau, tình người; chủ quyền biển đảo, niềm tự hào dân tộc; khai thác thế mạnh của đất nước, vai trò, tiềm lực của thế hệ trẻ; xây dựng, phát triển bản lĩnh, cái tôi cá nhân, rèn luyện kỹ năng, đạo đức phẩm chất. Để đạt điểm cao môn Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT Cần cập nhật kiến thức xã hội Để làm tốt bài thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn, học sinh phải bám sát cấu trúc đề thi minh họa. Đề thi minh họa Bộ GD&ĐT công bố vừa qua cơ bản giống đề thi năm 2020. Học sinh cần nắm chắc kiến thức cơ bản. Theo đó đề ra theo cấu trúc gồm 2 phần phần đọc hiểu văn bản... Cấu trúc của một đề bài kiểm tra đánh giá năng lực đọc hiểu như sauPhần 1Phần ngữ liệu đưa ra có thể là một văn bản hoàn chỉnh hoặc một đoạn trích… bao gồm các loại hình văn bản như – Văn bản chính luận – Văn bản nhật dụng– Văn bản văn xuôi – Văn bản thơCác loại văn bản này có thể có trong chương trình , trong sách giáo khoa Ngữ văn nhưng cũng có thể được rút từ các tư liệu ngoài chương trình , các bộ môn khác hoặc trên các phương tiện thông tin đại chúng …Phần 2 Hệ thống câu hỏi được phân theo các mức độ nhận thức từ thấp đến cao từ nhận biết -> thông hiểu -> vận dụng thấp -> vận dụng câu hỏi quy định mức điểm khác nhau , điểm thấp nhất là 0,25 và cao nhất là 1,0 , được xen kẻ trong hệ thống , không theo trình tự từ thấp đến cao . Vì vậy , khi trả lời cần chọn những câu dễ làm trước nhằm tích điểm và không mất thời gian .1/ Dạng câu hỏi nhận biết thường đưa ra yêu cầu thí sinh chỉ ra các phương thức biểu đạt, phong cách ngôn ngữ,thể thơ , các hình thức ngôn ngữ, thao tác lập luận,cách trình bày đoạn văn , Câu chủ đề , kiểu liên kết hay các lỗi diễn đạt … trong văn bản. Dạng câu hỏi thường xuất hiện như sau -Xác định phương thức biểu đạt trong phần trích trên. -Văn bản trên đã sử dụng những phương thức biểu đạt nào ? – Phần trích trên được viết theo thể thơ nào ? -Văn bản trên được viết theo phong cách ngôn ngữ nào ? -Cho biết thao tác lập luận trong phần trích hoặc trong đoạn đầu … -Trong phần trích trên , câu nào là câu mang ý chung ?2/ Câu hỏi thông hiểu thường yêu cầu thí sinh xác định nội dung chính của văn bản hay một câu, một đoạn trong văn bản. Dạng câu hỏi thường xuất hiện như sau -Cho biết nội dung chính của văn bản trên. Đặt nhan ý nghĩa của câu văn…câu thơ…3/ Câu hỏi vận dụng thấp thường yêu cầu nêu tác dụng của các phép tu từ hay việc sử dụng kết hợp các phương thức biểu đạt, sử dụng từ ngữ … trong văn bản. Dạng câu hỏi thường xuất hiện như sau – Xác định biện pháp tu từ chính trong văn bản và nêu tác dụng .– Văn bản trên có những phép tu từ nào . Hãy chỉ ra .– Cho biết tác dụng của các từ ngữ sau … trong câu văn , câu thơ hoặc trong đoạn văn , đoạn thơ .4/ Câu hỏi vận dụng cao thường đặt ra một yêu cầu đòi hỏi thí sinh phải hiểu sâu và đúng ngữ liệu thì mới giài quyết đượcVì sao …? Tại sao cho rằng …? Hoặc hiểu như thế nào ? ……có ý nghĩa gì ?A. PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT I/Tìm hiểu chungXác định phương thức biểu đạt trong một văn bản là một trong những yêu cầu thường gặp trong phần đọc – hiểu của đề thi THPT quốc gia môn Ngữ ra, trong mỗi văn bản thường sử dụng kết hợp nhiều phương thức biểu đạt. Tuy nhiên, trong một văn bản cụ thể, các phương thức ấy sẽ không có vị trí ngang nhau; tuỳ thuộc vào mục đích cần đạt tới, người viết sẽ xác định phương thức nào là chủ Phương thức biểu đạtYêu cầu – Nắm được có bao nhiêu phương thức biểu đạt 6.Nắm được + Khái niệm.+ Đặc trưng của từng phương thức biểu sự kể chuyện, tường thuật– Khái niệm Tự sự là kể lại, thuật lại sự việc, là phương thức trình bày 1 chuỗi các sự việc, sự việc này đẫn đến sự việc kia, cuối cùng kết thúc thể hiện 1 ý nghĩa.– Đặc trưng+ Có cốt truyện.+ Có nhân vật tự sự, sự việc.+ Rõ tư tưởng, chủ đề.+ Có ngôi kể thích hợp.* Lưu ý Phương thức Tự sự chủ yếu xuất hiện trong tác phẩm truyện. Miêu tả.– Miêu tả là làm cho người đọc, người nghe, người xem có thể thấy sự vật, hiện tượng, con người Đặc biệt là thế giới nội tâm như đang hiện ra trước mắt qua ngôn ngữ miêu tả.* Lưu ý Phương thức Miêu tả thường xuất hiện trong tác phẩm truyện, thơ kết hợp với Tự sự hoặc Biểu cảm Biểu cảmLà bộc lộ tình cảm, cảm xúc của mình về thế giới xung quanh.* Lưu ý Phương thức Biểu cảm chủ yếu xuất hiện trong tác phẩm thơ. Nghị luậnLà phương thức chủ yếu được dùng để bàn bạc phải, trái, đúng sai nhằm bộc lộ rõ chủ kiến, thái độ của người nói, người viết.* Lưu ý Phương thức Nghị luận chủ yếu xuất hiện trong tác phẩm chính luận. minh Được sử dụng khi cần cung cấp, giới thiệu, giảng giải những tri thức về 1 sự vật, hiện tượng nào đó cho người đọc , người nghe.– Đặc trưngCác luận điểm đưa đúng đắn, rõ ràng, phù hợp với đề tài bàn lẽ và dẫn chứng thuyết phục, chính xác, làm sáng tỏ luận điểm .Các phương pháp thuyết minh + Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích.+ Phương pháp liệt kê.+ Phương pháp nêu ví dụ , dùng con số.+ Phương pháp so sánh.+ Phương pháp phân loại ,phân tích.* Lưu ý Phương thức Thuyết minh chủ yếu xuất hiện trong các văn bản khoa học. Hành chính – công vụ Văn bản thuộc phong cách hành chính công vụ là văn bản điều hành xã hội, có chức năng xã hội. Xã hội được điều hành bằng luật pháp, văn bản hành chính.– Văn bản này qui định, ràng buộc mối quan hệ giữa các tổ chức nhà nước với nhau, giữa các cá nhân với nhau trong khuôn khổ hiến pháp và các bộ luật văn bản pháp lý dưới luật từ trung ương tới địa phương.* Lưu ý Phương thức Hành chính – công vụ chủ yếu xuất hiện trong văn bản hành chínhBẢNG TỔNG HỢPTPhương thức biểu đạtMục đích giao tiếpKiểu văn bản1Tự sự kể chuyện, tường thuậtTrình bày diễn biến sự việc;Tác phẩm văn học nghệ thuật truyện, tiểu thuyết2Miêu tảTái hiện trạng thái sự vật, con người;Văn tả cảnh, tả người, vật…Đoạn văn miêu tả trong tác phẩm tự cảmBày tỏ tình cảm, cảm xúc;Tác phẩm văn học thơ trữ tình, tùy luậnNêu ý kiến đánh giá, bàn luận;– Xã luận, bình luận, lời kêu gọi.– Lí luận văn học.– Tranh luận về một vấn đề chính trị, xã hội, văn minhGiới thiệu đặc điểm, tính chất, phương pháp;– Thuyết minh sản phẩm– Giới thiệu di tích, thắng cảnh, nhân vật…– Trình bày tri thức và phương pháp trong khoa chính – công vụTrình bày ý muốn, quyết định nào đó, thể hiện quyền hạn, trách nhiệm giữa người và người. – Đơn từ– Báo cáo– Biên bảnB. PHONG CÁCH NGÔN NGỮ VĂN BẢN I/Giới thiệu chungXác định phong cách ngôn ngữ là một trong những yêu cầu thường gặp trong phần đọc hiểu của đề thi THPT quốc gia môn Ngữ sáu loại phong cách khác nhau , người học cần nắm vững những quy tắc và đặc trưng của từng loại để trả lời cho chính xác. Trong sáu loại phong cách thì các loại hình xuất hiện khá phổ biến Nghệ thuật – Chính luận – Báo chí – Khoa học .II/Các loại phong cách Yêu cầu – Nắm được có bao nhiêu loại?– Khái niệm.– Đặc trưng.– Cách nhận biết. Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt– Khái niệm Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt là phong cách được dùng trong giao tiếp sinh hoạt hằng ngày, thuộc hoàn cảnh giao tiếp không mang tính nghi thức, dùng để thông tin ,trao đổi ý nghĩ, tình cảm….đáp ứng những nhu cầu trong cuộc sống.– Đặc trưng+ Giao tiếp mang tư cách cá nhân.+ Nhằm trao đổi tư tưởng, tình cảm của mình với người thân, bạn bè, hàng xóm, đồng nghiệp.– Nhận biếtGồm các dạng Chuyện trò, nhật kí, thư ngữ Khẩu ngữ, bình dị, suồng sã, địa . Phong cách ngôn ngữ khoa học– Khái niệm Là phong cách được dùng trong giao tiếp thuộc lĩnh vực nghiên cứu, học tập và phổ biến khoa học.+ Là phong cách ngôn ngữ đặc trưng cho các mục đích diễn đạt chuyên môn sâu.– Đặc trưng+ Chỉ tồn tại chủ yếu ở môi trường của những người làm khoa học.+ Gồm các dạng khoa học chuyên sâu; Khoa học giáo khoa; Khoa học phổ cập.+ Có 3 đặc trưng cơ bản Thể hiện ở các phương tiện ngôn ngữ như từ ngữ,câu, đọan văn,văn bản.a/ Tính khái quát, trừu Tính lí trí, lô Tính khách quan, phi cá . Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật – Khái niệm + Là loại phong cách ngôn ngữ được dùng trong các văn bản thuộc lĩnh vực văn chương Văn xuôi nghệ thuật, thơ, kich.Đặc trưng + Tính thẩm mĩ.+ Tính đa nghĩa.+ Thể hiện dấu ấn riêng của tác giả. 4 . Phong cách ngôn ngữ chính luận– Khái niệm Là phong cách ngôn ngữ được dùng trong những văn bản trực tiếp bày tỏ tư tưởng, lập trường, thái độ với những vấn đề thiết thực, nóng bỏng của đời sống, đặc biệt trong lĩnh vực chính trị, xã hội.– Mục đích Tuyên truyền, cổ động, giáo dục, thuyết phục người đọc, người nghe để có nhận thức và hành động đúng.– Đặc trưng+ Tính công khai về quan điểm chính trị Rõ ràng, không mơ hồ, úp sử dụng từ ngữ mơ hồ chung chung, câu nhiều ý.+ Tính chặt chẽ trong biểu đạt và suy luận Luận điểm, luận cứ, ý lớn, ý nhỏ, câu đọan phải rõ ràng, rành mạch.+ Tính truyền cảm, thuyết phục Ngôn từ lôi cuốn để thuyết phục; giọng điệu hùng hồn, tha thiết, thể hiện nhiệt tình và sáng tạo của người viết.Lấy dẫn chứng trong “Về luân lý xã hội ở nước ta”Và “Xin lập khoa luật” 5 . Phong cách ngôn ngữ hành chính– Khái niệm Là phong cách được dùng trong giao tiếp thuộc lĩnh vực hành chính.– Là giao tiếp giữa nhà nước với nhân dân, giữa nhân dân với cơ quan nhà nước, giữa cơ quan với cơ quan, giữa nước này và nước khác.– Đặc trưng Phong cách ngôn ngữ hành chính có 2 chức năng+ Chức năng thông báo thể hiện rõ ở giấy tờ hành chính thông thường. VD Văn bằng, chứng chỉ các loại, giấy khai sinh, hóa đơn, hợp đồng,…+ Chức năng sai khiến bộc lộ rõ trong các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản của cấp trên gửi cho cấp dưới, của nhà nước đối với nhân dân, của tập thể với các cá . Phong cách ngôn ngữ báo chí thông tấn – Khái niệm Ngôn ngữ báo chí là ngôn ngữ dùng để thong báo tin tức thời sự trong nước và quốc tế, phản ánh chính kiến của tờ báo và dư luận quần chúng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ xã hội.+ Là phong cách được dùng trong lĩnh vực thông tin của xã hội về tất cả những vấn đề thời sự thông tấn có nghĩa là thu thập và biên tập tin tức để cung cấp cho các nơi.Một số thể loại văn bản báo chí + Bản tin Cung cấp tin tức cho người đọc theo 1 khuôn mẫu Nguồn tin- Thời gian- Địa điểm- Sự kiện- Diễn biến-Kết quả. + Phóng sự Cung cấp tin tức nhưng mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện, miêu tả bằng hình ảnh, giúp người đọc có 1 cái nhìn đầy đủ, sinh động, hấp dẫn. + Tiểu phẩm Giọng văn thân mật, dân dã, thường mang sắc thái mỉa mai, châm biếm nhưng hàm chứa 1 chính kiến về thời HỢP PHONG CÁCH NGÔN NGỮ + PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠTPhong cách ngôn ngữThể loại văn bảnPhương thức biểu đạt chínhĐặc trưng cơ bảnCách nhận diệnNghệ thuật– Thơ– Truyện,– Kí , tùy bút,,,-Biểu cảm-Tự sự -Miêu tả-Tính hình truyền cá thể ngữ gợi cảm ; Lớp từ láy-Nhân vật , cốt truyện…-Sử dụng tối đa các phép tu luận– Cương lĩnh– Tuyên ngôn, lời kêu gọi, hiệu triệu. -Các bài bình luận, xã luận.– Các báo cáo, tham luận, phát biểu trong các hội thảo, hội nghị chính trị,,, Nghị luận-Tính công khai về quan điểm chính trị-Tính chặt chẽ trong diễn đạt và suy luận-Tính truyền cảm, thuyết ngữ chính trị , lớp từ Hán – Việt .– Các đại từ nhân xưng Ta , Chúng ta ,Tôi …-Ý kiến chủ quan trực tiếp .-Phần chú thích nêu tên trực tiếp người viết Thường là lãnh tụ , danh nhân , chính trị gia …Báo chí -Bản tin, Phóng sự, Phỏng vấn, Quảng cáo,– Bình luận thời sự Tiểu phẩm,…Thuyết minhTự sự-Tính thông tin thời sự. -Tính ngắn gọn. -Tính sinh động, hấp xuất hiện thời gian, sự kiện, nhân vật, những thông tin trong văn bản có tính thời sự-Đề bài trích dẫn một bản tin trên báo, và ghi rõ nguồn bài viết ở báo nào? ngày nào? Khoa học– Khoa học chuyên sâu chuyên khảo, luận án, luận văn, tiểu luận, báo cáo khoa học,… -Giáo trình, giáo khoa, thiết kế bài dạy,…– Sách phổ biến khoa học kĩ thuật. Thuyết minh-Tính trừu tượng, khái lí trí, phi cá thuật ngữ chuyên ngành khoa học , số liệu , kí hiệu …– Không sử dụng phép tu từ .Sinh hoạt-Dạng nói độc thoại, đối thoại-Dạng viết nhật kí Thư lời nói tái hiện trong tác phẩm văn học. Biểu cảm-Tính cụ thể-Tính cảm xúc.– Tính cá thể– Ngôn ngữ Khẩu ngữ, bình dị, suồng sã, địa phương.– Đoạn hội thoại, có lời đối đáp của các nhân vật, hoặc trích đoạn một bức thư, nhật kíHành chính-Đơn từ-Báo cáo– Biên bảnHành chính-công vụ-Chức năng thông báo– Chức năng sai khiến– Thường xuất hiện lớp từ ngữ trong lĩnh vực hành chính– Không sử dụng biện pháp tu từC. CÁC THAO TÁC LẬP LUẬN Thao tác lập luận giải thíchLà cắt nghĩa một sự vật, hiện tượng, khái niệm để người khác hiểu rõ, hiểu đúng vấn thích trong văn nghị luận là làm cho người đọc hiểu rõ được tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ cần được giải thích nhằm nâng cao nhận thức, trí tuệ, bồi dưỡng tâm hồn, tình giải thích Tìm đủ lí lẽ để giảng giải, cắt nghĩa vấn đề đó. Đặt ra hệ thống câu hỏi để trả lời.– Ví dụ Tình thương là cơ sở quan trọng nhất tạo nên cái đẹp của xã hội xã hội chủ nghĩa .Tình thương là hạnh phúc của con người , là tình cảm cao đẹp thuộc bản chất người lao động. {…} Dân tộc Việt Nam ta xây dựng đất nước trên tình thương và đấu tranh thương nước , thương nhà , thương người , thương mình ; đồng thời đấu tranh kiên cường bất khuất chống cường quyền , chống xâm lược .Dân tộc ta có tình yêu nước rất cao , đồng thời là một dân tộc giàu lòng nhân ái .Ngày nay , trong chế độ mới, chúng ta cần nêu cao giá trị tinh thần đó .Đặc biệt , thanh niên cần xây dựng tình thương sâu sắc đối với nhân dân lao động và vì tình thương đó mà căm ghét bóc lột , ăn bám và tội ác . Tình cảm ấy , ý thức ấy phải biểu hiện trong nếp sống , trong sự tiếp xúc hằng ngày với nhân dân … Trích “ Con đường tu dưỡng ,rèn luyện đạo đức của thanh niên ” – Lê Duẫn -NXB Sự thật -Hà Nội -1966 Thao tác lập luận phân tích Là chia nhỏ đối tượng thành nhiều yếu tố bộ phận để đi sâu xem xét một cách toàn diện về nội dung, hình thức của đối phân tích Chia tách đối tượng thành nhiều yếu tố bộ phận theo những tiêu chí, quan hệ nhất định.– Ví dụ Trong dòng đời vội vã có nhiều người dường như đã quên đi tình nghĩa giữa người với người. Nhưng đã là cuộc đời thì đâu phải chỉ trải đầy hoa hồng, đâu phải ai sinh ra cũng có được cuộc sống giàu sang, có được gia đình hạnh phúc toàn diện mà còn đó nhiều mảnh đời đau thương, bất hạnh cần chúng ta sẻ chia, giúp ta đâu chỉ sống riêng cho mình, mà còn phải biết quan tâm tới những người khác. Đó chính là sự “cho” và “nhận” trong cuộc đời này“Cho” và “nhận” là hai khái niệm tưởng chừng như đơn giản nhưng số người có thể cân bằng được nó lại chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Ai cũng có thể nói “Những ai biết yêu thương sẽ sống tốt đẹp hơn” hay “Đúng thế, cho đi là hạnh phúc hơn nhận về”. Nhưng tự bản thân mình, ta đã làm được những gì ngoài lời nói? Cho nên, giữa nói và làm lại là hai chuyện hoàn toàn khác nhau. Hạnh phúc mà bạn nhận được khi cho đi chỉ thật sự đến khi bạn cho đi mà không nghĩ ngợi đến lợi ích của chính bản thân mình. Đâu phải ai cũng quên mình vì người khác. Nhưng xin đừng quá chú trọng đến cái tôi của chính bản thân mình. Xin hãy sống vì mọi người để cuộc sống không đơn điệu và để trái tim cỏ những nhịp đập yêu thương… Trích “Lời khuyên cuộc sống…” Thao tác lập luận chứng minhDùng những bằng chứng chân thực, đã được thừa nhận để chứng tỏ đối chứng minh Xác định vấn đề chứng minh để tìm nguồn dẫn chứng phù hợp. Dẫn chứng phải phong phú, tiêu biểu, toàn diện sát hợp với vấn đề cần chứng minh, sắp xếp dẫn chứng phải lô gic, chặt chẽ và hợp lí.– Ví dụKế hoạch xây dựng thương hiệu cũng đã được chuẩn bị chu đáo. Cạnh tranh trực tiếp với các nhãn hiệu đa quốc gia như Nescafe, và định vị nhãn hiệu như một phần văn hóa truyền thống của Việt Nam. Ngày nay, có rất nhiều quán cà phê sành điệu tại thị trường Việt Nam, nhưng ai cũng nhớ hình ảnh người tiên phong này. Nếu bạn hỏi “Thương hiệu cà phê nào gắn liền với hai chữ “khác biệt”? Câu trả lời dễ dàng nhận được là “Trung Nguyên”. Trung Nguyên đã thành công khi đưa giá trị và văn hóa quốc gia vào sản phẩm, vào thương hiệu. Trung Nguyên đã thật sự thu hút tầng lớp trung lưu, và thay đổi thị trường cà phê Việt Nam.”Trích Bí quyết thành công của ông chủ Trung Nguyên – Diễn đàn Ý tưởng làm giàu – Báo Vietnet, 19/5/2014Thao tác lập luận so sánh Làm sáng tỏ đối tượng đang nghiên cứu trong mối tương quan với đối tượng so sánh Đặt đối tượng vào cùng một bình diện, đánh giá trên cùng một tiêu chí, nêu rõ quan điểm, ý kiến của người viết.– Ví dụ Ngày xưa, Trần Hưng Đạo khuyên vua trước giữ nước hay hơn cả là “lúc bình thời, khoan sức cho dân để kế sâu rễ, bền gốc”. Nguyễn Trãi chê Hồ Quý Ly để mất nước vì chỉ biết ngăn sông cản giặc, mà không biết lấy sức dân làm trọng. Các đấng anh hùng dân tộc đều lập nên công lớn, đều rất coi trọng sức dân để giữ nước, chống giặc. Ngày nay, Hồ Chủ Tịch kêu gọi “Diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc ngoại xâm”. Người nói phải “dựa vào lực lượng của dân, tinh thần của dân”. Khác với người xưa, Hồ Chủ Tịch chỉ rõ Làm những việc đó là “để mưu cầu hạnh phúc cho dân”. Những ngày đầu của nước Việt Nam mới – Võ Nguyên GiápThao tác lập luận bình luậnBình luận là bàn bạc, nhận xét, đánh giá về một vấn đề .Cách bình luận Trình bày rõ ràng, trung thực vấn đề được bình luận, đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định, đánh giá là xác đáng. Thể hiện rõ chủ kiến của mình.– Ví dụ Đánh giá đời sống của mỗi người cao hay thấp hãy nhìn vào thời gian nhàn rỗi của họ. Có người làm việc “đầu tắt mặt tối” không có lấy chút nhàn rỗi. Có người phung phí thời gian ấy vào các cuộc nhậu nhẹt triền miên. Có người biết dùng thời gian ấy để phát triển chính mình. Phải làm sao để mỗi người có thời gian nhàn rỗi và biết sử dụng hữu ích thời gian ấy là một vấn đề lớn của xã hội có văn hóa. Đánh giá đời sống một xã hội cũng phải xem xã hội ấy đã tạo điều kiện cho con người sống với thời gian nhàn rỗi như thế nào. Công viên, bảo tàng, thư viện, nhà hát, nhà hàng, câu lạc bộ, sân vận động, điểm vui chơi,…là những cái không thể thiếu. Xã hội càng phát triển thì các phương tiện ấy càng nhiều, càng đa dạng và càng hiện đại. Xã hội ta đang chăm lo các phương tiện ấy, nhưng vẫn còn chậm, còn sơ sài, chưa có sự quan tâm đúng mức, nhất là ở các vùng nông thôn. Thời gian nhàn rỗi chính là thời gian của văn hóa và phát triển. Mọi người và toàn xã hội hãy chăm lo thời gian nhàn rỗi của mỗi người. Phỏng theo Hữu Thọ, dẫn theo SGK Ngữ văn 11 Nâng cao, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2011, tác lập luận bác bỏLà cách trao đổi, tranh luận để bác bỏ ý kiến được cho là sai .Cách bác bỏ Nêu ý kiến sai trái, sau đó phân tích, bác bỏ, khẳng định ý kiến đúng; nêu từng phần ý kiến sai rồi bác bỏ theo cách cuốn chiếu từng phần.“ …Nhiều đồng bào chúng ta, để biện minh việc từ bỏ tiếng mẹ đẻ, đã than phiền rằng tiếng nước mình nghèo nàn. Lời trách cứ này không có cơ sở nào cả. Họ chỉ biết những từ thông dụng của ngôn ngữ và còn nghèo những từ An Nam hơn bất cứ người phụ nữ và nông dân An Nam nào. Ngôn ngữ của Nguyễn Du nghèo hay giàu? Vì sao người An Nam có thể dịch những tác phẩm của Trung Quốc sang nước mình, mà lại không thể viết những tác phẩm tương tự? Phải quy lỗi cho sự nghèo nàn của ngôn ngữ hay sự bất tài của con người? Ở An Nam cũng như mọi nơi khác, đều có thể ứng dụng nguyên tắc này Điều gì người ta suy nghĩ kĩ sẽ diễn đạt rõ ràng, và dễ dàng tìm thấy những từ để nói ra. Nguyễn An Ninh, Tiếng mẹ đẻ – nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức –Theo SGK Ngữ văn 11, Tập hai, NXB Giáo dục, 2014, tr. 90D. THỂ THƠCâu hỏi về thể thơ cũng thường xuất hiện trong phần Đọc – hiểu , tuy đơn giản nhưng đa số thí sinh mất điểm ở câu hỏi này chính là do sự ngộ nhận về tên gọi các thể thơ . Vì vậy , với việc xác định thể thơ cần xác định chính xác các thể loại .THƠ TRUYỀN THỐNGTHƠ HIỆN ĐẠIThể Lục bátThơ Năm chữThể Song thất lục bátThơ Bảy chữThể thơ Ngũ ngônThơ Tám chữThể thơ Thất ngôn Tứ tuyệt Đường luậtThơ tự doThể thơ Thất ngôn Bát cú Đường luậtThơ hỗn hợp Thơ văn xuôi– Đây là các thể thơ được sử dụng trong ca dao Thể Lục bát – Thể Song thất lục bát và trong văn học thời Trung đại Thế kỉ X đến đầu thế kỉ XX– Rất ít nhà thơ hiện đại sử dụng .– Thể thơ xuất hiện vào những thập niên đầu thế kỉ XX Từ 1932 đến nay– Có nhiều cách gọi tên Thơ mới – Thơ Tự do – Thơ hiện đại .– Hai thể thơ Thể Lục bát – Thể Song thất lục bát cũng rất phổ biến trong văn học hiện đại Tiêu biểu là nhà thơ Tố Hữu 1/Thơ Lục bátThơ Lục bát là thể văn vần mỗi cặp gồm một câu Sáu tiếng CÂU LỤC và một câu Tám tiếng CÂU BÁT liên tiếp nhau. Thông thường bài thơ mở đầu bằng câu sáu chữ và kết thúc bằng câu tám chữ. Ta đi /ta nhớ /những ngàyMình đây/ ta đó/, đắng cay/ ngọt bùi Thương nhau/ chia củ /sắn lùiBát cơm sẻ nửa/,chăn sui đắp cùng. Việt Bắc ! Tố Hữu 2/ Thơ Song thất lục bátThơ Song Thất Lục Bát cũng là thể thơ của Việt Nam, gồm hai câu Bẩy chữ, kế đến một câu Sáu và một câu Tám chữ. Cứ như thế tiếp tục, không giới hạn số câuBa mươi năm đời ta có ảng Hôm nay ôn lại quãng đường dài… Ngọt bùi nhớ lúc đắng cay Ra sông nhớ suối, có ngày nhớ đêm Ba Mươi Năm Đời Ta Có Đảng- Tố Hữu3/Thơ Năm chữ Thơ năm tiếng -Thơ mới Hôm nay đi chùa Hương. Hoa cỏ mờ hơi sương Cùng thầy me em dậỵ Em vấn đầu soi nhỏ, đuôi gà cao; Lưng đeo dải yếm đào; Quần lĩnh, áo the mới; Tay cầm nón quai nay đi chùa Hương. Hoa cỏ mờ hơi sương Cùng thầy me em dậỵ Em vấn đầu soi nhỏ, đuôi gà cao; Lưng đeo dải yếm đào; Quần lĩnh, áo the mới; Tay cầm nón quai không nghe rừng thu, Lá thu kêu xào xạc, Con nai vàng ngơ ngác Đạp trên lá vàng khô? Lưu Trọng Lư 4/Thơ Sáu chữ Thơ sáu tiếng -Thơ mới Quê hương là gì hở mẹ? Mà cô giáo dạy phải yêu Quê hương là gì hở mẹ Ai đi xa cũng nhớ nhiều .Đỗ Trung Quân5/Thơ Bảy chữ Thơ bảy tiếng -Thơ mới Sao anh không về chơi thôn Vĩ Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc, Lá trúc che ngang mặt chữ điền. Hàn Mặc Tử 6/Thơ Tám chữ Thơ tám tiếng -Thơ mới Trên Tây Bắc! Ôi mười năm Tây BắcXứ thiêng liêng rừng núi đã anh hùngNơi máu rỏ tâm hồn ta thấm đấtNay rạt rào đã chín trái đầu xuân. Xuân Diệu 7/ Thơ tự do Thơ Hỗn hợp Em ơi em!Hãy nhìn rất xaVào bốn ngàn năm Đất NướcNăm tháng nào cũng người người lớp lớpCon gái, con trai bằng tuổi chúng taCần cù làm lụngKhi có giặc người con trai ra trậnNgười con gái trở về nuôi cái cùng conNgày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh Nguyễn Khoa Điềm E. BIỆN PHÁP TU TỪGần như trong các câu hỏi xuất hiện thường xuyên nhất chính là câu hỏi về biện pháp tu từ .Có hai dạng tu từ chủ yếu Phép tu từ về từ và phép tu từ về câu.– Tu từ về từ So sánh, nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ, tương phản, chơi chữ, nói giảm, nói tránh, thậm xưng,…– Tu từ về câu Lặp cú pháp, liệt kê, chêm xen, câu hỏi tu từ, đảo ngữ, đối, im lặng,…I/PHÉP TU TỪ VỀ TỪ Được thể hiện qua từ ngữ ,các hình ảnh sự dụng chính + Tăng sức gợi tả , gợi cảm của các từ ngữ.+ Tạo cho sự vật , hiện tượng sinh động .+ Mang đến nhiều cảm xúc , hứng thú cho người SO SÁNHSo sánh là đối chiếu 2 hay nhiều sự vật, sự việc mà giữa chúng có những nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời văn.+ A – sự vật, sự việc được so sánh+ B – sự vật, sự việc dùng để so sánhVí dụ Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rétTình yêu ta như cánh kiến hoa vàngNhư xuân đến chim rừng lông trở biếc Tình yêu làm đất lạ hóa quê hương[Tiếng hát con tàu – Chế Lan Viên] –Biện pháp so sánh được thể hiện Nỗi nhớ của anh về em như đông về nhớ rétTình yêu so sánh cánh kiến hoa vàng , chim rừng lông trở biếc-Tác dụng Hình ảnh so sánh làm cho câu thơ giàu sức gợi tả về sức sống của thiên nhiên cánh kiến hoa vàng…đồng thời tăng sức biểu cảm về tình yêu tha thiết mặn chữ viết đã vẹn tròn tiếng nóiVầng trăng cao đêm cá lặn sao mờÔi tiếng Việt như đất cày , như lụaÓng tre ngà và mềm mại như tơ. Lưu Quang Vũ – Tiếng Việt – Biện pháp so sánh qua các câu thơ Ôi tiếng Việt như đất cày , như lụaÓng tre ngà và mềm mại như tơTiếng tha thiết nói thường nghe như hát-Tác dụng Ngợi ca vẻ đẹp mượt mà êm ái của tiếng Việt ; đồng thời biểu hiện tình cảm yêu qúy , tự hào về tiếng nói của dân NHÂN HÓANhân hóa là biện pháp tu từ sử dụng những từ ngữ chỉ hoạt động, tính cách, suy nghĩ, tên gọi … vốn chỉ dành cho con người để miêu tả đồ vật, sự vật, con vật, cây cối khiến cho chúng trở nên sinh động, gần gũi, có hồn dụ… Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. ôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. ôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Sợi râu tôi dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng. Tôi lấy làm hãnh diện với bà con vì cặp râu ấy lắm. Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu… Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài – Biện pháp nhân hóa trong đoạn truyện + Tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. + Tôi lấy làm hãnh diện với bà con vì cặp râu ấy lắm.– Tác dụng + Miêu tả vẻ đẹp bên ngoài của Dế Mèn hết sức cường tráng như một thanh niên lực lưởng ;+ Dế Mèn trở thành một con người với nhiều tính cách ăn uống điều độ, hùng dũng, hãnh diện, trịnh trọng và khoan thai Đước thân cao vút, rễ ngang mình Trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước! Tổ quốc tôi như một con tàu, Mũi thuyền ta đó – mũi Cà Mau. Mũi Cà Mau – Xuân Diệu, 10-1960– Biện pháp nhân hóa trong khổ thơ Đước thân cao vút, rễ ngang mình Trổ xuống nghìn tay, ôm đất nước! – Tác dụng +Cây đước vô tri , vô giác trở thành một một con người biết yêu thương , bảo bọc đất nước .3/ ẨN DỤẨn dụ là lối so sánh ngầm , trong đó ẩn đi sự vật được so sánh nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho ý diễn có thuyền mới hiểu Biển mênh mông nhường nào Chỉ có biển mới biết Thuyền đi đâu, về đâu Xuân Quỳnh Dùng hình ảnh Thuyền ngầm so sánh với người con trai . Dùng hình ảnh Biển ngầm so sánh với người con gái nhằm diển tả tình yêu đôi HOÁN DỤHoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm này bằng tên của một sự vật, hiện tượng khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho ý diễn Tiếng ai tha thiết bên cồnBâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi Áo chàm đưa buổi phân liCầm tay nhau biết nói gì hôm nay…” Việt Bắc – Tố Hữu Hình ảnh áo chàm sử dụng biện pháp tu từ hoán dụ để chỉ người Việt Bắc. Hiệu quả nghệ thuật của biện pháp hoán dụ gợi tâm trạng lưu luyến trong giây phút chia tay giữa nhân dân Việt Bắc với những người cán bộ kháng chiến giả từ Việt Bắc về thủ đô Hà Nội .5 NÓI QUÁ/ PHÓNG ĐẠI/ KHOA TRƯƠNG/ NGOA DỤ/ THẬM XƯNG/ CƯỜNG ĐIỆU– Nói quá là phép tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu là ai? Cô gái hay nàng tiên Em có tuổi hay không có tuổi Mái tóc em đây, hay là mây là suối Đôi mắt em nhìn hay chớp lửa đêm giông Thịt da em hay là sắt là đồng? Người con gái Việt Nam -Tố Hữu 6 NÓI GIẢM, NÓI TRÁNH– Nói giảm nói tránh là một biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, nhằm tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch đã lên đường theo tổ tiên Mác – Lênin, thế giới Người hiền Ánh hào quang đỏ thêm sông núi Dắt chúng con cùng nhau tiến lên! Bác ơi -Tố Hữu II/PHÉP TU TỪ VỀ CÂU -Thường thể hiện trong câu thơ , câu văn– Tác dụng + tạo tính nhạc , âm điệu cho ý thơ , đoạn văn. + nhằm nhấn mạnh ý diễn đạt + khẳng định tư tưởng , tình cảm , thái độ của người viết .1 ĐIỆP TỪ, ĐIỆP NGỮLà nhắc đi nhắc lại nhiều lần một từ, cụm từ có dụng ý làm tăng cường hiệu quả diễn đạt nhấn mạnh, tạo ấn tượng, gợi liên tưởng, cảm xúc… và tạo nhịp điệu cho câu/ đoạn văn “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín”[Cây tre Việt Nam – Thép Mới] “Mai sau Mai sau Mai sauĐất xanh, tre mãi xanh màu tre xanh” [Tre Việt Nam – Nguyễn Duy] 2/ LIỆT KÊLà sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả đầy đủ, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay tư tưởng, tình tranh có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, 20 năm hoặc lâu hơn nữa. Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, xí nghiệp có thể bị tàn phá, song nhân dân Việt Nam quyết không sợ! Không có gì quý hơn độc lập tự do! Đến ngày thắng lợi, nhân dân ta sẽ xây dựng đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn!”. Hồ Chí Minh “Tỉnh lại em ơi, qua rồi cơn ác mộng Em đã sống lại rồi, em đã sống! Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung Không giết được em, người con gái anh hùng!” Người con gái Việt Nam -Tố Hữu 3/ TƯƠNG PHẢNLà cách sử dụng từ ngữ đối lập, trái ngược nhau để tăng hiệu quả diễn xích chúng bay không khoá được Trời đầy chim và đất đầy hoa Súng đạn chúng bay không bắn được Lòng dân ta yêu nước thương nhà! Đất nước – Nguyễn Đình Thi 4/ ĐẢO NGỮLà thay đổi trật tự cấu tạo ngữ pháp thông thường của câu, nhằm nhấn mạnh ý, nhấn mạnh đặc điểm của đối tượng và làm câu thơ, câu văn thêm sinh động, gợi cảm, hài hòa về âm thanh,…Ví dụ“Lom khom dưới núi tiều vài chú Lác đác bên sông chợ mấy nhà” [Qua Đèo Ngang – Bà huyện Thanh Quan]5/ LẶP CẤU TRÚCLà tạo ra những câu văn đi liền nhau trong văn bản với cùng một kết cấu nhằm nhấn mạnh ý và tạo sự nhịp nhàng, cân đối cho văn bảnVí dụ“Nước Việt Nam là một. Dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn , núi có thể mòn .Song chân lí ấy không bao giờ thay đổi .” [Hồ Chí Minh]=> khẳng định hùng hồn, đanh thép về sự đoàn kết, thống nhất ý chí của nhân dân ta. “Trời xanh đây là của chúng ta Núi rừng đây là của chúng ta” [Đất nước – Nguyễn Đình Thi]=> Khẳng định chủ quyền dân tộc, bộc lộ niềm tự hào, vui sướng,….6/ CHÊM XEN– Là chêm vào câu một cụm từ không trực tiếp có quan hệ đến quan hệ ngữ pháp trong câu, nhưng có tác dụng rõ rệt để bổ sung thông tin cần thiết hay bộc lộ cảm xúc. Thường đứng sau dấu gạch nối hoặc trong ngoặc đơn.– Ví dụ“Cô bé nhà bên có ai ngờ Cũng vào du kích! Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích Mắt đen tròn thương thương quá đi thôi” [Quê hương – Giang Nam]=> Bộc lộ tình cảm, cảm xúc ngạc nhiên, xúc động, yêu mến,… một cách kín CÂU HỎI TU TỪLà đặt câu hỏi nhưng không đòi hỏi câu trả lời mà nhằm nhấn mạnh một ý nghĩa dụ“Mẹ con đàn lợn âm dương Chia lìa đôi ngả Đám cưới chuột đang tưng bừng rộn rã Bây giờ tan tác về đâu?” [Bên kia sông Đuống – Hoàng Cầm]=> Nhấn mạnh cảnh ngộ mất mác, chia lìa, hoang tàn của quê hương trong chiến tranh. G. ĐOẠN VĂN – CÂU CHỦ ĐỀ – CÁC PHÉP LIÊN KẾT CÂU I/ TRÌNH BÀY ĐOẠN VĂN Câu hỏi xác định kiểu đoạn văn cũng thường xuất hiện trong phần đọc – hiểu dạng câu hỏi nhận biết ; vì vậy, người học cần nắm vững về các kiểu đoạn Diễn dịch – Quy nạp và Tổng –phân – hợp . 1/Đoạn văn diễn dịchLà đoạn văn trong đó câu chủ đề mang ý nghĩa khái quát đứng ở đầu đoạn, các câu còn lại triển khai cụ thể ý của câu chủ đề, bổ sung, làm rõ cho câu chủ câu triển khai được thực hiện bằng các thao tác giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, có thể kèm theo nhận xét, đánh giá và bộc lộ cảm nhận của người Một chiếc lá rụng có linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa như mũi tên nhọn, từ cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho tận tới cái giây nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn, hay múa may với làn gió thoảng như thầm bảo rằng vẻ đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại cả thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại.Khái Hưng2/Đoạn văn qui nạp Là đoạn văn được trình bày đi từ các ý nhỏ đến ý lớn, từ các ý chi tiết đến ý khái quát, từ ý luận cứ cụ thể đến ý kết luận bao trùm. Theo cách trình bày này, câu chủ đề nằm ở vị trí cuối đoạn. Ở vị trí này, câu chủ đề không làm nhiệm vụ định hướng nội dung triển khai cho toàn đoạn mà lại làm nhiệm vụ khép lại nội dung cho đoạn câu trước được trình bày bằng các thao tác lập luận, minh họa, cảm nhận và rút ra nhận xét đánh giá Những đứa con từ khi sinh ra đến khi trưởng thành, phần lớn thời gian là gần gũi và thường là chịu ảnh hưởng từ người mẹ hơn từ cha. Chúng được mẹ cho bú sữa, bồng ẵm, dỗ dành, tắm giặt, ru ngủ, cho ăn uống, chăm sóc rất nhiều khi ốm đau…Với việc nhận thức thông qua quá trình bé tự quan sát, học hỏi tự nhiên hàng ngày và ảnh hưởng đặc biệt các đức của người mẹ, đã hình thành dần dần bản tính của đứa con theo kiểu “mưa dầm, thấm lâu”. Ngoài ra, những đứa trẻ thường là thích bắt chước người khác thông qua những hành động của người gần gũi nhất chủ yếu là người mẹ. Chính người phụ nữ là người chăm sóc và giáo dục con cái chủ yếu trong gia đình.Trần Thanh Thảo3/Đoạn tổng – phân – hợp Có câu chủ đề ở đầu và cuối đoạn vănLà đoạn văn phối hợp diễn dịch với qui mở đầu đoạn nêu ý khái quát bậc một, các câu tiếp theo triển khai cụ thể ý khái quát. Câu kết đoạn là ý khái quát bậc hai mang tính chất nâng cao, mở câu triển khai ý được thực hiện bằng các thao tác giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, nhận xét, đánh giá hoặc nêu suy nghĩ…để từ đó đề xuất nhận định đối với chủ đề, tổng hợp, khẳng định, năng cao vấn đấy, biển luôn luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng xanh thẳm, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu giận dữ…Như một con người biết buồn vui, biển lúc tẻ nhạt, lạnh lung, lúc sôi nổi, hả hê, lúc đăm chiêu, gắt gỏng.Vũ Tú Nam 4/Đoạn văn song hành Không có câu chủ đềĐây là đoạn văn có các câu triển khai nội dung song song nhau, không nội dung nào bao trùm lên nội dung nào. Mỗi câu trong đoạn văn nêu một khía cạnh của chủ đề đoạn văn, làm rõ cho nội dung đọan tập “Nhật kí trong tù”Hồ Chí Minh, có những bài phác họa sơ sài mà chân thực đậm đà, càng tìm hiểu càng thú vị như đang chiêm ngưỡng một bức tranh cổ điển. Có những bài cảnh lồng lộng sinh động như những tấm thảm thuê nền gấm chỉ vàng. Cũng có những bài làm cho người đọc nghĩ tới những bức tranh sơn mài thâm trầm, sâu sắc.Lê Thị Tú An5/Đoạn văn móc xíchĐoạn văn có kết cấu móc xích là đoạn văn mà các ý gối đầu, đan xen nhau và thể hiện cụ thể bằng việc lặp lại một vài từ ngữ đã có ở câu trước vào câu sau. Đoạn móc xích có thể có hoặc không có câu chủ Đọc thơ Nguyễn Trãi, nhiều người đọc khó mà biết có đúng là thơ Nguyễn Trãi không. Đúng là thơ Nguyễn Trãi rồi thì cũng không phải là dễ hiểu đúng. Lại có khi chữ hiểu đúng, câu hiểu đúng mà toàn bài không hiểu. Không hiểu vì không biết chắc bài thơ bài thơ được viết ra lúc nào trong cuộc đời nhiều nổi chìm của Nguyễn Trãi. Cũng một bài thơ nếu viết năm 1420 thì có một ý nghĩa, nếu viết năm 1430 thì nghĩa khác hẳn.Hoài ThanhII/ CÂU CHỦ ĐỀCâu chủ đề là câu mang ý chung , khái quát ;thường đứng đầu đoạn văn hoặc cuối đoạn văn .– Tuy không xuất hiện thường xuyên như các câu hỏi khác nhưng câu hỏi yêu cầu chỉ ra câu mang ý khái quát thường gặp trong những ngữ liệu thuộc các loại văn bản văn xuôi truyện , tùy bút , chính luận , báo chí .– Câu hỏi thường theo dạng sau Chỉ ra Xác định , Cho biết … câu mang ý khái quát trong phần trích trong đoạn nào đó của ngữ liệu .– Khi yêu cầu chỉ ra câu chủ đề , HS cần chú ý câu thứ nhất đoạn hoặc câu cuối đoạn vị trí câu chủ đề thường xuất hiện một trong hai vị trí .– Sau khi xác định thì viết cả câu văn vào . Chỉ một câu duy nhất không viết thêm câu thứ hai hoặc câu đứng trước .VD“Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi. Nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ to lớn , nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn , nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.” Hồ Chí MinhTrong đoạn văn trên câu chủ đề chính là câu thứ nhất Dân ta có một lòng nồng nàn yêu văn mở đầu định hướng về nội dung cho các câu tiếp theo làm rõ .VDChính Hữu khép lại bài thơ bằng một hình tượng thơ “Đêm nay rừng hoang sương muối/ Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới/ Đầu súng trăng treo”1. Đêm khuya chờ giặc tới, trăng đã xế ngang tầm súng2. Bất chợt chiến sĩ ta có một phát hiện thú vị Đầu súng trăng treo3. Câu thơ như một tiếng reo vui hồn nhiên mà chứa đựng đầy ý nghĩa4. Trong sự tương phản giữa súng và trăng, người đọc vẫn tìm ra được sự gắn bó gần gũi5. Súng tượng trưng cho tinh thần quyết chiến quyết thắng kẻ thù xâm lược6. Trăng tượng trưng cho cuộc sống thanh bình, yên vui7. Khẩu súng và vầng trăng là hình tượng sóng đôi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam bất khuất và hào hoa muôn thuở8. Chất hiện thực nghiệt ngã và lãng mạn bay bổng đã hoà quyện lẫn nhau tạo nên hình tượng thơ để đời9.Tám câu đầu triển khai phân tích hình tượng thơ trong đoạn cuối bài thơ “Đồng chí”, từ đó khái quát vấn đề trong câu cuối – câu chủ đề, thể hiện ý chính của đoạn đánh giá về hình tượng thơ Chất hiện thực nghiệt ngã và lãng mạn bay bổng đã hoà quyện lẫn nhau tạo nên hình tượng thơ để đời9.III/ CÁC PHÉP LIÊN KẾT CÂUCác phép liên kếtĐặc điểm nhận diệnPhép lặp từ ngữLặp lại ở câu đứng sau những từ ngữ đã có ở câu trướcPhép liên tưởng đồng nghĩa / trái nghĩaSử dụng ở câu đứng sau những từ ngữ đồng nghĩa/ trái nghĩa hoặc cùng trường liên tưởng với từ ngữ đã có ở câu trướcPhép thếSử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ có tác dụng thay thế các từ ngữ đã có ở câu trướcPhép nốiSử dụng ở câu sau các từ ngữ biểu thị quan hệ nối kếtvới câu trướcVD Chưa bao giờ cô Tơ thấy rõ cái đau khổ ngậm ngùi của tiếng đàn đáy buổi này. Tiếng đàn hậm hực, chừng như không thoát hết được vào không gian. Nó nghẹn ngào, liễm kiết kết tụ lại cái u uất vào tận bên trong lòng người thẩm âm. Nó là một cái tâm sự không tiết ra được. Nó là nỗi ủ kín bực dọc bưng bít. Nó giống như cái trạng huống thở than của một cảnh ngộ tri âm… Nó là niềm vang dội quằn quại của những tiếng chung tình. Nó là cái dư ba của bể chiều đứt chân sóng. Nó là cơn gió chẳng lọt kẽ mành thưa. Nó là sự tái phát chứng tật phong thấp vào cỡ cuối thu dầm dề mưa ẩm và nhức nhối xương tủy. Nó là cái lả lay nhào lìa của lá bỏ cành….Nó là cái oan uổng nghìn đời của cuộc sống thanh âm. Nó là sự khốn nạn khốn đốn của chỉ tơ con phím” Trích từ Chùa đàn – Nguyễn TuânCác phép liên kết trong đoạn trích Phép lặp lặp từ “ Nó ” * Phép thế Tiếng đàn – Nó Kiến thức cơ bản Trong Đọc hiểu là rất quan trọng đối với các kỹ năng học tập của học sinh. Kiến thức hiện có của một chủ đề giúp học sinh đọc hiểu của họ. Thông thường, khả năng đọc tốt được coi là một thuộc tính của mức độ thông minh của học sinh. Nhưng đọc hiểu rất phức tạp và có rất nhiều yếu tố đằng sau nó. Ví dụ, một số học sinh phải mất một thời gian mới có thể đọc được một số từ nhất định, trong khi những học sinh khác có thể đọc trôi chảy ngay từ khi còn nhỏ. Nhưng khi nói đến những gì cần lấy từ tài liệu đọc, liệu khả năng đọc có quan trọng không? Trong những năm đầu tiên bao gồm cả mẫu giáo, thực hành đọc nói chung là để xác định các chữ cái và từ và học các âm thanh ngữ âm. Nhưng học sinh chủ yếu đọc để hiểu toàn diện ngay khi chúng lớn hơn. Biên tập viên Nghiên cứu và Tiêu chuẩn cho Edutopia, Youki Terada, đã phát hiện ra rằng nghiên cứu đã tiết lộ một yếu tố quan trọng trong việc đọc hiểu kiến ​​thức nền tảng. Kiến thức nền tảng đóng vai trò như giàn giáo, vì vậy học sinh có thể hiểu và nhớ tài liệu tốt hơn khi họ xây dựng dựa trên thông tin hiện có mà họ đã biết. Không quan trọng cho dù họ là người đọc thông thạo; nếu họ không có bất kỳ kiến ​​thức trước về chủ đề này, họ vẫn sẽ không thể hiểu những gì họ đang đọc, hoặc họ sẽ mất nhiều thời gian hơn để làm như vậy. Terada trích dẫn từ một nghiên cứu những năm 1980, theo đó các nhà nghiên cứu yêu cầu học sinh trung học đọc một đoạn văn mô tả một trận bóng chày, sau đó diễn lại trận đấu với các hình vẽ bằng gỗ trên một sân bóng thu nhỏ. Người ta phát hiện ra rằng những học sinh có khả năng đọc cao nhưng ít kiến ​​thức nền tảng về bóng chày, và những học sinh có khả năng đọc thấp nhưng có kiến ​​thức về bóng chày ngày càng tăng, đều không có khả năng nhớ lại hoặc tóm tắt. “Họ đã rất ngạc nhiên trước kết quả Ngay cả những độc giả giỏi nhất cũng phải vật lộn để tái tạo các sự kiện được mô tả trong đoạn văn,” Terada viết. “Thí nghiệm khiêm tốn đó đã khởi đầu cho 30 năm nghiên cứu về khả năng đọc hiểu, và nghiên cứu này qua nghiên cứu khác đã khẳng định kết quả của Recht và Leslie Không có kiến ​​thức nền tảng, ngay cả những người đọc có kỹ năng cũng lao động để hiểu một chủ đề”. Một nghiên cứu khác từ năm 2019 đã được thử nghiệm học sinh trung học với danh sách 44 thuật ngữ, yêu cầu họ xác định xem mỗi thuật ngữ có liên quan đến chủ đề sinh thái học hay không. Terada viết, “Sau đó, các nhà nghiên cứu phân tích câu trả lời của học sinh để tạo ra điểm kiến ​​thức nền tảng, thể hiện mức độ quen thuộc của họ với chủ đề. WNếu không có sự can thiệp, học sinh sau đó đọc về hệ sinh thái và làm bài kiểm tra để đo lường mức độ hiểu những gì họ đã đọc ”. "Những học sinh đạt điểm dưới 59 phần trăm trong bài kiểm tra kiến ​​thức nền cũng có thành tích tương đối kém trong bài kiểm tra đọc hiểu tiếp theo. Nhưng các nhà nghiên cứu ghi nhận sự cải thiện đáng kể về khả năng hiểu trên ngưỡng 59% — cho thấy cả việc thiếu kiến ​​thức nền có thể là một trở ngại cho việc đọc hiểu và rằng có một nền tảng kiến ​​thức cơ bản giúp tăng tốc nhanh chóng việc hiểu. " Giúp học sinh phát triển kỹ năng đọc hiểu. Kiến thức nền tảng cũng giúp học sinh rút ra các suy luận, phát triển kỹ năng tư duy phản biện và làm cho việc đọc trở nên thú vị hơn. Khi họ có thể nắm bắt tài liệu và liên kết nó với kinh nghiệm của bản thân hoặc kiến ​​thức hiện có, họ có nhiều khả năng xây dựng thói quen đọc sách suốt đời. Vậy làm thế nào để giáo viên có thể xây dựng kiến ​​thức nền tảng để giúp học sinh đọc hiểu? Terada gợi ý “quan tâm đến khoảng cách, ”Đang được lưu tâm đến các nền tảng đa dạng trong một lớp học. "Bạn có thể là một chuyên gia về lịch sử nội chiến, nhưng hãy lưu ý rằng học sinh của bạn sẽ đại diện cho một loạt các kiến ​​thức nền tảng hiện có về chủ đề này. ” “Tương tự, hãy lưu ý đến sự đa dạng về văn hóa, xã hội, kinh tế và chủng tộc trong lớp học của bạn. Ví dụ, bạn có thể nghĩ rằng việc dạy vật lý bằng trebuchet thật tuyệt, nhưng không phải tất cả học sinh đều được tiếp xúc với những ý tưởng giống như bạn. " Ông cũng khuyên nên xây dựng các bản đồ khái niệm để học sinh có thể có các mô hình trực quan và kết hợp các bài đánh giá hình thành để xác định các lỗ hổng trong kiến ​​thức. Tại sao đánh giá hình thành lại quan trọng Đánh giá hình thành rất quan trọng vì giáo viên đưa ra các quyết định giảng dạy có ý nghĩa dựa trên dữ liệu của họ. Nó cũng tốt để trình tự và mở đầu các bài học. Terada cho biết thêm, “Khi giới thiệu một chủ đề mới, hãy cố gắng kết nối chủ đề đó với các bài học trước Việc kích hoạt lại kiến ​​thức mà học sinh đã có sẽ là nền tảng vững chắc cho các bài học tiếp theo. "Ngoài ra, hãy xem xét trình tự của bạn một cách cẩn thận trước khi bạn bắt đầu năm để tận dụng tối đa hiệu ứng này. ” Gói lại! Tóm lại, có kiến ​​thức nền tảng là rất quan trọng cho việc đọc hiểu. Nếu không có nó, người đọc sẽ gặp bất lợi và có thể không hiểu được văn bản một cách đầy đủ. Vì vậy, độc giả cần dành thời gian tìm hiểu chủ đề trước khi đọc. Ngoài ra, người đọc có thể đặt câu hỏi và đưa ra dự đoán trong khi đọc để nâng cao hiểu biết của mình hơn nữa. Đọc hiểu NLXH chiếm 5/10 điểm trong đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn. Tuy nhiên, nó lại thường bị học sinh bỏ qua trong lúc ôn tập. Dưới đây CCBOOK sẽ tổng hợp cách làm những câu hỏi hay gặp nhất của đề đọc hiểu, giúp em làm nhanh chóng, chính xác các đề NGAY bộ 50 đề đọc hiểu môn văn ôn thi THPT QG 2021 - mới update1, Câu hỏi đọc hiểu NLXH liên quan đến biện pháp tu từNhắc lại kiến thức về biện pháp tu từSo sánh đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng. Có các từ ngữ so sánh “là”, “như”, “bao nhiêu…bấy nhiêu”. Ngoài ra có các TH so sánh ẩnVí dụTrẻ em như búp trên cànhCửu Long lòng mẹ bao la sóng trào so sánh ẩnNhân hóa sử dụng những từ ngữ chỉ hoạt động, tính cách, suy nghĩ,… vốn dành cho con người để miêu tả đồ vật, sự vật, con vật,... Các từ chỉ hoạt động, tên gọi của con ngườiVí dụ Heo hút cồn mây súng ngửi trờiẨn dụ gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nóCác sự vật dùng để ẩn dụ có nét tương đồng với nhauVí dụ Ngày ngày Mặt trời đi qua trên lăng/ Thấy một Mặt trời trong lăng rất đỏHoán dụ gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm này bằng tên sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũiVí dụ Áo chàm đưa buổi phân li/ Cầm tay nhau biết nói gì hôm nayNói quá phóng đại quy mô, mức độ, tính chất của sự vật, hiện tượng. Những từ ngữ, con số cường điệu, khoa trương, phóng đại so với thực tếVí dụMồ hôi thánh thót như mưa ruộng càyNói giảm nói tránh dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyểnTránh gây cảm giác đau thương, ghê sợ nặng nề, tránh thô tục, thiếu lịch sự. Dùng các từ ngữ diễn đạt tế nhị, tránh nghĩa thông thường của nóVí dụ Bác đã đi rồi sao Bác ơi/ Mùa thu đang đẹp nắng xanh trờiĐiệp từ điệp ngữ nhắc đi nhắc lại nhiều lần một từ, cụm từ, giúp tăng cường hiệu quả diễn đạt như nhấn mạnh, tạo ấn tượng, gợi liên tưởng, cảm xúc, vần điệu cho câu thơ, câu dụ Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín2, Câu hỏi đọc hiểu NLXH liên quan đến phân tích ngữ liệuHướng dẫn làm dạng câu hỏi nàyBước 1 Phân tích nghĩa đen của cụm từBước 2 Quay lại văn bản, liên kết nghĩa đen với chủ đề của ngữ liệuBước 3 Trình bày ý nghĩa ẩn dụ, phân tích các mặt của ngữ liệu ngắn gọnCho ví dụ mẫu số 1Anh/chị hiểu thế nào về ý nghĩa 2 câu thơ sau"Nếu tất cả đường đời đều trơn láng/ Chắc gì ta đã nhận ra ta”- “Đường đời trơn láng” tức là cuộc sống quá bằng phẳng, yên ổn, không có trở ngại, khó khăn. Con người không được đặt vào hoàn cảnh có vấn đề, có thách thức; không phải nỗ lực hết mình để vượt qua trở ngại, để chinh phục thử thách mới đến được đó con người không có cơ hội để thể hiện mình nên cũng không khám phá và khẳng định được hết những gì mình có; không đánh giá hết ưu điểm cũng như nhược điểm của bản người có trải qua thử thách mới hiểu rõ chính mình và trưởng thành dụ mẫu số 2Đặt câu “Một tư tưởng chuẩn bị cho một tương lai vững bền là phải bắt đầu làm điều gì đó trước, để đón nhận nó và sống vì chân lí đó” trong văn bản có hàm ý gì?Câu 2 0,5 điểmCâu nói Một tư tưởng chuẩn bị cho một tương lai vững bền là phải bắt đầu làm điều gì đó trước, để đón nhận nó và sống vì chân lí nghĩa– Để phát triển cuộc sống, tương lai của đất nước bao giờ cũng cần chuẩn bị vững chắc những tư tưởng lớn, có giá trị chiến lược, lâu dài Tết trồng cây không chỉ là một công việc mà nó trở thành một triết lý sống nảy sinh từ sự phát triển cho sự nghiệp và dân tộc;– Con người cần coi việc trồng, chăm sóc cây xanh trở thành một hoạt động thường niên, một phương châm sống để bảo vệ môi trường và bảo yệ chính Câu hỏi đọc hiểu NLXH về trình bày ý kiếnNhững câu hỏi này có cách làm tương tự như một câu hỏi nghị luận xã hội nhưng không viết thành 1 đoạn văn hoàn chỉnh với dung lượng 200 chữ mà thí sinh chỉ tóm tắt ngắn gọn ý chínhVí dụ 1Theo anh chị, việc lạm dụng đồ gỗ trong sinh hoạt có bị coi là tòng phạm trong việc chặt phá rừng hay không? Vì sao?- Đồ gỗ trong sinh hoạt được coi là một nhu cầu cao trong giai đoạn hiện nay bởi tính hữu dụng của nó;- Việc khai thác gỗ đúng quy định, sản xuất đồ gỗ đúng quy trình, đáp ứng nhu cầu sử dụng một cách tối thiểu thì không được coi là tòng phạm trong việc tàn phá môi trường;- Việc lạm dụng đồ gồ trong sinh hoạt có bị coi là tòng phạm trong việc chặt phá rừng. Vì việc sử dụng quá mức so với nhu cầu để phô trương, để khoe mẽ là động lực xấu tiếp tay cho tội phạm vì siêu lợi nhuận đã bất chấp quy định chặt phá rừng bừa bãi, khai thác quá mức cho phép gây lãng phí, thất thoát nguồn tài nguyên thiên nhiên như vậy được coi là tòng phạm, cần bị lên án, phê dụ 2Anh/chị có đồng tình với thông điệp mà tác giả đưa ra “Chúng ta phải cùng xắn tay áo lên và hành động” không? Vì sao?Đây là câu hỏi mở. Thí sinh có thể tự do bày tỏ quan điểm của bản thân đồng tình/ không đồng tình/ đồng tình một phần. Yêu cầu lí giải quan điểm một cách thuyết phục, hợp lí. Gợi ý theo hướng đồng tình- Việc xây dựng xã hội không chỉ là trách nhiệm của riêng cá nhân ai, cũng không thể phó thác trông chờ vào ai. Mỗi người dù ở bất cứ vị trí, lứa tuổi nào đều phải có ý thức phấn đấu, cống hiến sức lực nhỏ bé của mình cho xã hội tùy theo năng lực của bản thân 0,5 điểm.- Cùng xắn tay áo lên và hành động việc cống hiến không thể nói suông mà phải bằng những hành động thiết thực, cụ thể của bản thân 0,25 điểm.- Trình bày ngắn gọn một vài hành động thiết thực, cụ thể của bản thân... 0,25 điểm.4, cách viết một đoạn văn NLXH 200 chữ căn bảnBước 1 Giải thích từ ngữ trọng tâm và ý nghĩa tổng quátBước 2 Lần lượt bàn luận, phân tích các mặt đúng của vấn đề cần nghị luận. Với các mặt trái của vấn đề cũng vậy. Sau đó chỉ ra những thực trạng, tác hại và hậu quả của vấn đề đóBước 3 Mở rộng vấn đề cần nghị luận. Đây là cách làm nghị luận xã hội sâu hơn bằng cách giải thích, chứng minh, đào sâu vào vấn đề đang phân tích,Hoặc mở rộng bằng cách lật ngược lại vấn đề, đặt những giả thiết đối lậpBước 4 Rút ra bài học cho bản thân và thể hiện rõ ràng quan điểm cá nhânHướng dẫn chi tiết 3 cách làm nghị luận xã hội 200 chữ ăn chắc 2 điểmVí dụ mẫuTừ nội dung văn bản Đọc – hiểu và hình ảnh U23 Việt Nam được đón chào giữa rừng cờ, rừng hoa và biển người trong ngày trở về Tổ quốc, 28/1/2018, gợi cho anh/chị những bài học cuộc sống gì? Hãy trình bày suy nghĩ bằng một đoạn văn ngắn khoảng 200 chữ.Có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng cần làm rõ được suy nghĩ về những bài học cuộc sống rút ra được từ nội dung văn bản và hình ảnh cờ hoa chào đón đội tuyển U23 trở ý hướng giải quyết- Nội dung văn bản Đọc – hiểu không chỉ là thái độ, tâm trạng của tác giả về sự kiện thi đấu của đội U23 Việt Nam vừa qua mà còn là suy ngẫm về sự thay đổi của mỗi cá nhân để đóng góp cho xã hội. Hình ảnh rừng người và cờ hoa chào đón đội tuyển ngày trở về không chỉ thể hiện tấm lòng của người hâm mộ mà cònlà biểu hiện của tinh thần dân tộc, của sự đoàn kết và niềm tự hào. 0,25 điểm- Bài học cuộc sống+ Bài học về cách sống cống hiến, sống hết mình, ý chí vượt qua khó khăn thử thách và làm nên những thành công làm rạng danh dân tộc. Sống để có thể ngẩng cao đầu và được chào đón huy hoàng, đề ghi dấu trong lòng người khác; 0,25 điểm+ Chúng ta chỉ có thể được cộng đồng đón nhận khi biết hài hòa giữa lợi ích cá nhân và lợi ích tập thể, biết sống yêu thương, kỷ luật, trách nhiệm, đoàn kết 0,25 điểm.+ Phê phán lối sống ích kỉ, cá nhân; sự suy đồi xuống cấp về đạo đức, lối sống tham ô, tham nhũng... đánh mất danh dự, đánh mất chính mình làm tổn hại đến quốc gia, dân tộc. 0,25 điểm.Trong quá trình lập luận, cần lấy dẫn chứng liên hệ đặc biệt đối với bản thân đã lựa chọn cách sống như thế nào? đã rèn luyện những điều gì? đã có những hành động cụ thể gì với tư cách một công dân trẻ đang trong giai đoạn sắp bước vào ngưỡng cửa cuộc đời?.

kiến thức đọc hiểu